Deneme Analizi: Nasıl Yapılır ve Neden Önemlidir?

1. Temel Sayısal Analiz

Her ders için doğru, yanlış ve boş sayıları hesaplanır.

2. Zaman Yönetimi Değerlendirmesi

Her test için harcanan süre not edilir.

Hangi testlerde zaman yetersizliği yaşandığı gözlemlenir.

3. Yanlış ve Boş Soruların İncelenmesi

Yanlış yapılan sorular konu bazında sınıflandırılır.

Boş bırakılan soruların nedenleri (bilgi eksikliği, zaman yetersizliği, dikkat dağınıklığı vb.) belirlenir.

4. Konu ve Soru Türü Analizi

Hangi konularda sistematik olarak hata yapıldığı analiz edilir.

Özellikle "paragraf", "problem", "grafik yorumlama" gibi yüksek ağırlıklı soru türlerine özel dikkat gösterilir.

5. Tekrar ve Hedef Belirleme

Tespit edilen eksik konular tekrar edilir.

Bir sonraki denemeye kadar bu alanlarda hedef konur.

Deneme Analizinin Önemi

1. Öz Farkındalık Geliştirir

Deneme analizi öğrencinin kendini tanımasına, güçlü ve zayıf yönlerini fark etmesine yardımcı olur (Zimmerman, 2002).

2. Zaman Yönetimini İyileştirir

Zaman kullanımının değerlendirilmesi, özellikle TYT sınavında hız ve strateji gelişimini destekler (Karasar & Köse, 2017).

3. Bilgi Açıklarını Ortaya Koyar

Sürekli aynı konularda hata yapan öğrenciler bu analizle birlikte hedefli çalışmaya yönelir (Yıldırım, 2020).

4. Psikolojik Hazırlık Sağlar

Gerçek sınav provası olarak yapılan denemeler, sınav kaygısını azaltmakta etkili olabilir (Sarason, 1984).

5. Süreç Odaklı Başarıyı Destekler

Analiz yapmak, sadece sonuç odaklı değil, süreç odaklı öğrenmeyi teşvik eder (Schunk & Pajares, 2002).

Sonuç

YKS gibi yüksek baskı altında yapılan sınavlarda başarıyı yalnızca bilgi düzeyi değil, strateji, farkındalık ve sistematik geri bildirim belirler. Bu bağlamda deneme çözmek tek başına yeterli değildir; asıl gelişim, çözüm sonrası yapılan nitelikli analizle gerçekleşir. Öğrencilerin haftalık deneme analizi yaparak eksiklerini belirlemeleri, sınav performanslarını sürdürülebilir şekilde artıracaktır.

Kaynakça

Karasar, N., & Köse, E. (2017). Üniversiteye hazırlık sürecinde zaman yönetimi becerileri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 42(189), 225-236.

Sarason, I. G. (1984). Stress, anxiety, and cognitive interference: Reactions to tests. Journal of Personality and Social Psychology, 46(4), 929–938. https://doi.org/10.1037/0022-3514.46.4.929

Schunk, D. H., & Pajares, F. (2002). The development of academic self-efficacy. In A. Wigfield & J. S. Eccles (Eds.), Development of achievement motivation (pp. 15–31). San Diego, CA: Academic Press.

Yıldırım, M. (2020). Lise öğrencilerinin sınav performansları ile deneme sınavı analiz alışkanlıkları arasındaki ilişki. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 135–152.

Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An overview. Theory into Practice, 41(2), 64–70. https://doi.org/10.1207/s15430421tip4102_2