Kitap Okumanın Sınav Başarısındaki Rolü: LGS ve YKS Öğrencileri İçin Rehber

LGS ve YKS gibi merkezi sınavlara hazırlık süreci genellikle test çözme, konu tekrarı ve deneme sınavlarıyla özdeşleşmiştir. Ancak çoğu zaman göz ardı edilen ve sınav başarısında hayati rol oynayan bir alışkanlık vardır: kitap okuma. Kitap okumak sadece Türkçe testlerinde değil; muhakeme, dikkat, kelime dağarcığı ve genel zihinsel beceriler üzerinde de güçlü bir etkiye sahiptir. Bu yazıda, kitap okumanın sınavlara hazırlıktaki önemini bilimsel verilerle birlikte ele alacağız.
1. Okuma Alışkanlığı ve Anlama Becerisi
Sınavlarda özellikle Türkçe, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilgiler gibi derslerde okuduğunu anlama becerisi belirleyici bir faktördür. Uluslararası PISA sınavlarında Türkiye’nin düşük performansının temel nedenlerinden biri, öğrencilerin metinleri tam olarak anlamakta zorlanmasıdır.
Kitap okuyan öğrenciler:
Uzun paragrafları daha hızlı anlar
Soru köklerini dikkatli inceler
Cevap seçeneklerini daha iyi ayırt eder
2. Kelime Dağarcığı ve Zihinsel Esneklik
Kitap okumak öğrencinin kelime hazinesini zenginleştirir. Geniş kelime dağarcığı, özellikle çoktan seçmeli sınavlarda seçenekleri yorumlama becerisini geliştirir. Ayrıca farklı türdeki kitaplar okuyan bireylerin bilişsel esneklik kazandığı araştırmalarda görülmektedir.
Bu da öğrencilerin zor ve karmaşık sorularda alternatif düşünce yolları üretmelerine olanak tanır.
3. Dikkat Süresi ve Odaklanma
Dijital çağda dikkat süresi ciddi şekilde azalmış durumda. Ancak kitap okumak, öğrencinin sürekli odaklanmasını gerektirir ve bu da zihinsel kasları güçlendirir. Sınavda uzun paragraflı sorular karşısında kolayca dikkati dağılan öğrenciler, düzenli kitap okuma sayesinde bu zorluğun üstesinden gelebilir.
4. Kitap Okumak Türkçe Testlerinde Doğrudan Etkili
Hem LGS hem de YKS Türkçe testlerinde okuduğunu anlamaya dayalı sorular çoğunluktadır. Düzenli kitap okuyan öğrenciler bu testlerde:
Daha hızlı okur
Metni daha doğru yorumlar
Soru kökünü kaçırmaz
Örneğin ÖSYM ve MEB’in son yıllarda yayınladığı örnek sorular incelendiğinde, öğrencinin yalnızca dil bilgisi değil, anlama ve yorumlama gücü ile başarılı olabildiği açıkça görülmektedir.
5. Hangi Tür Kitaplar Tercih Edilmeli?
Her tür kitap faydalıdır ancak sınavlara hazırlık sürecinde şu türler öne çıkar:
Kısa hikâye ve deneme: Okuma temposunu artırır
Roman: Kelime dağarcığını genişletir, olay örgüsü kurma becerisi kazandırır
Bilimsel içerikli gençlik kitapları: Analitik düşünceyi geliştirir
Deneme ve makale: Farklı bakış açılarını kavramayı sağlar
Günde sadece 20-30 dakikalık kitap okuma bile sınav başarısına önemli katkı sağlar.
Sonuç
Sınav başarısı yalnızca test çözmekle değil, güçlü bir okuma kültürüyle mümkün olur. Kitap okumak öğrencinin zihinsel kapasitesini geliştirir, dikkatini artırır ve anlamlandırma becerisini güçlendirir. LGS ve YKS’ye hazırlanan öğrenciler için kitap okuma, sadece Türkçe testleri için değil tüm dersler için gizli bir silahtır.
Kaynakça
Mar, R. A., Oatley, K., & Peterson, J. B. (2009). Exploring the link between reading fiction and empathy: Ruling out individual differences and examining outcomes. Communications, 34(4), 407–428.
MEB (2019). PISA 2018 Türkiye Ön Raporu. Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
OECD (2018). Reading for Change: Performance and Engagement across Countries. PISA Report.